Venedikli ressam Gentile Bellini (1429-1507), Rönesans döneminin tanınmış isimlerinden biridir. Onun yaptığı Fatih Sultan Mehmed portresi, yalnızca sanatsal bir eser değil, aynı zamanda Osmanlı ile Venedik arasında yıllarca süren ilişkilerin bir sonucudur. Bu portre, iki farklı kültürün birbirine olan ilgisinin ve diplomatik bağlarının da bir göstergesidir.
Bellini’nin İstanbul’a gelişinin arka planını anlayabilmek için önce Venedik tarihine ve bu şehrin Bizans ve Osmanlı ile olan ilişkilerine bakmak gerekir Venedik’in Kent Devleti Oluşu ve Yeni Kimliği.
Venedik’in Doğuşu
Venedik ismine ilk olarak Roma döneminin ünlü yazarlarından Yaşlı Plinius’un (MS 23-79) Naturalis Historia adlı eserinde rastlanır. Orta Çağ kaynağı olan Chronicon Altinate ise “Venecie” olarak bilinen bataklık bir alandan söz eder. Bu bilgilerden yola çıkarak, “Venedik”in başlangıçta bir şehir değil, geniş bir bölgeyi ifade ettiği anlaşılmaktadır.
Padova kent müzesindeki bir belgeye göre, Venedik 25 Mart 421 tarihinde üç Padovalı din adamı (Aldebertus Faletrus, Thomas Candianus ve Zeno Daulus) tarafından kurulmuştur. Bu bilgiye göre Venedik, ilk olarak Rivoalto (bugünkü Rialto) adlı bölgede bir kilise etrafında gelişmeye başlamıştır. Francesco Sansovino adlı Rönesans yazarı da bu bilgiyi destekler ve 421 yılında San Giacomo adlı kilisenin yapıldığını, 422 yılında ise kutsandığını belirtir.
Venedik’in kuruluşunun 5. yüzyılın ilk yarısına denk geldiği düşünülmektedir. Bazı tarihçilere göre ise Venedik’in gerçek anlamda kurulması, Hun Hükümdarı Attila’nın 452 yılında Kuzeydoğu İtalya’daki Aquileia kentini yıkmasından sonra olmuştur. Gotlar ve Hunlardan kaçan halk, lagün içindeki adalara sığınarak burada yeni bir hayat kurmuştur. Bu adalar hem doğal savunma sağlamış hem de güvenli bir liman olmuştur.
Bizans ile İlk Temaslar
Venedik’in Bizans İmparatorluğu ile ilişkileri 6. yüzyılda başlar. Bu dönemde Bizans İmparatoru Iustinianos’un (527-565) fetihleriyle Venedik, Ravenna yönetimine bağlanmıştır. 697 yılında, Bizans tarafından atanan ilk Dük (Doge), lagün bölgesinde bulunan Herakleia’da göreve başlamıştır.
742 yılında Venedik’in yönetim merkezi Herakleia’dan Malamocco’ya taşınmıştır. Bu gelişme, Bizans’ın zor zamanlar yaşadığı İkonoklazm dönemi (727-843) ve Arap saldırıları ile aynı zamana denk gelir. Bu olaylar, Venedik’in siyasi ve ticari olarak daha bağımsız bir yapıya yönelmesine neden olmuştur Sightseeing Sofia.
Bir Rönesans Bağlantısı
Venedik’in tarih boyunca Bizans ve sonrasında Osmanlı ile kurduğu ilişkiler, şehrin Doğu Akdeniz’de önemli bir güç olmasını sağlamıştır. Gentile Bellini’nin İstanbul’a gelişi ve Fatih Sultan Mehmed’in portresini yapması da bu uzun ilişkiler zincirinin bir halkasıdır. Bellini, yalnızca bir sanatçı olarak değil, aynı zamanda bir kültür elçisi olarak da tarihte yerini almıştır. Onun portresi, Doğu ve Batı’nın bir araya geldiği özel bir anın simgesidir.
