Bahçe ve Ruhani Atmosfer
1947 yılında İstanbul Ansiklopedisi adına yapılan Aşiyan ziyareti sırasında, müzenin eski memuru Bay Zeki Afşin, Tevfik Fikret’in Eyüp’te bulunan kemiklerinin Aşiyan bahçesine nakledilmesinin düşünüldüğünü belirtmiştir. Aynı düşüncenin 1959 yılında da devam ettiği görülmüştür. Ancak Aşiyan kelimesinin anlamı düşünüldüğünde, bahçede, şairin mezarı bulunsa bile bu şairane estetiğe gölge düşürebilirdi. Bu nedenle, Fikret’in ruhunun Eyüp’te huzurlu olduğuna inanılabilir. Bahçeye daha çok, tunçtan yapılmış bir heykel veya benzeri bir süslemeyle estetik bir dokunuş eklenmesi uygun görülmüştür Âşiyan Müzesi Üst Kat ve Tevfik Fikret’in Çalışma Alanı.
Müze Ziyaretleri ve Personel
1947 yılında müzeyi gezen İstanbul Ansiklopedisi temsilcileri, müzenin nazik ve yardımsever memuru Bay Haynülam ile olan ilgilerini kayda geçirmiştir. 1959’da ise, İstanbul Belediyesi müzeler müdürü Sayın Ethem Sezdi ve müzenin deneyimli memuru Bayan Jale’nin, ayrıca şair Ali Vecdi Bingöl’ün müzeye gösterdikleri yakın ilgi, ansiklopedide teşekkürle belirtilmiştir. Bu kişiler, Aşiyan’ın halka ve araştırmacılara açılmasında önemli rol oynamışlardır.
Salon ve Eşya Düzeni
Aşiyan’a Boğaz’a bakan kapıdan girildiğinde, alt kattaki salon, şairin yakın dostu Abdülhak Hâmid’e tahsis edilmiştir. Buradaki eşyaların çoğu, Fikret’in hayat arkadaşı Lüsyen Hanım tarafından sağlanmış ve şairin günlük hayatını yansıtan objelerden oluşmaktadır. 1947’de yapılan tespitlerde şu detaylar kaydedilmiştir:
Duvarlarda asılı resimler: Kapıdan girince sağdaki fotoğraf, Hâmid’in etrafında toplanmış beş seçkin Türk edebiyatçısını gösterir; Âkil, Cenap Şahabettin, Süleyman Nazif, Sami Paşazade Sezai ve Midhat Cemal. Fotoğraflarda ayrıca küçük oğulları da yer alır Private Tour Guide Istanbul.
Sağdaki bölmenin karşısında Lüsyen Hanım’ın portresi bulunur. Kapının karşısındaki büyük duvarda ise Halife Abdülmecid’e hediye edilmiş yağlı boya tablo vardır. Bazı kaynaklar bu tablonun Göksu manzarasına ait olduğunu belirtir.
Yazıhanenin üstünde üç fotoğraf yer alır; bunlardan biri Bebek’teki Hekimbaşı Köşkü’ndeki Tahran elçisi müverrihiyle ilgilidir.
Şairin Müsveddeleri
Aşiyan Müzesi’nde Tevfik Fikret’in çeşitli eserlerinin müsveddeleri de sergilenir. Bunlar arasında şunlar dikkat çeker:
Ruhlar: İlk müsvedde iki defter ve yedi sahife, Hâmid’in yazısı ile üçüncü defter başka bir kişi tarafından düzeltilmiştir.
İlhan: Tam müsvedde, üç sahife.
Aniler: Tam müsvedde 75 sahife.
Musa: Son defter 229 sahifeden 200’ü katlanmıştır.
Yabancı Dostlar: On iki sahifesi mükerrer olmak üzere küçük bir defter.
Zeyneb: İlk müsvedde 114 sahife, tam müsvedde 204 sahife.
Toyflar Geçidi: İlk müsvedde 95 sahife.
Tarhan: İkinci defter, 56-104 sahifeler.
Tezor ve Sahranın: İlk müsveddeleri, Mutekit ve Müttehassir manzumeleri ile diğer manzumeler, toplam 111 sahife.
Bu müsveddeler, Fikret’in eserlerinin düzenli bir şekilde korunmasını ve araştırmacılara sunulmasını sağlar. Âşiyan, hem şairin ruhunu yansıtan bir mekân hem de Türk edebiyat tarihi için önemli bir müze niteliği taşır.
